Κλιματική αλλαγή και ESG μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος – 8ο Συνέδριο Προσομοίωσης της ΕΚΤ – Get Involved

Κλιματική αλλαγή και ESG μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος – 8ο Συνέδριο Προσομοίωσης της ΕΚΤ

Η Training Day αποτελεί την πρώτη ημέρα του εκάστοτε Συνεδρίου Προσομοίωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για φοιτητές, όπου διακεκριμένοι εκπρόσωποι των θεσμών, των επιχειρήσεων και της ακαδημαϊκής κοινότητας μοιράζονται τις γνώσεις και εμπειρίες τους με τους συμμετέχοντες.

Η Training Day του 8ου Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος στις 22 Νοεμβρίου του 2024. Οι εξεταζόμενος θεματικές του Συνεδρίου ήταν:

  • Nομισματική πολιτική: Η αλληλεπίδραση με την δημοσιονομική, ο κίνδυνος fragmentation και οι προκλήσεις αποτελεσματικότητας στο περιβάλλον permacrisis.
  • Κλιματική αλλαγή και μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο πεδίο του ESG.
  • Ψηφιακό ευρώ: Επιπτώσεις στο τοπίο των πληρωμών και στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Το 8ο Συνέδριο δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την πολύτιμή υποστήριξη των Τράπεζας της Ελλάδος, Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Alpha Bank, PWC Ελλάδας Εθνικής Τράπεζας και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στον παρόν παρουσιάζονται οι θέσεις των ομιλητών στο πλαίσιο του discussion panel με θέμα την κλιματική αλλαγή και μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο πεδίο του ESG, όπου μας τίμησαν με την συμμετοχή τους η κα. Λούκα Κατσέλη, Ανώτερο Ανεξάρτητο Μη-Εκτελεστικό Μέλος του ΔΣ, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) & Ομότιμη Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ, ο κ. Δημήτρης Καζάζογλου – Σκούρας, Group ESG Coordinator, Alpha Services & Holdings S.A. και η κα. Φοίβη Κουντούρη, Καθηγήτρια Οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Πολυτεχνείο Δανίας, Πρόεδρος EAERE, Συμπρόεδρος SDSN Europe, Διευθύντρια AE4RIA.

Στην συνέχεια πήρε τον λόγο ο κ. Δημήτρης Καζάζογλου-Σκούρας, όπου και παρουσίασε τις πρακτικές ενσωμάτωσης των αρχών ESG από την Alpha Bank, υπογραμμίζοντας τη σημασία της βιώσιμης χρηματοδότησης. Η Alpha Bank επιδιώκει οι επιχειρήσεις που χρηματοδοτεί να είναι βιώσιμες, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε επενδύσεις που αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την κυκλική οικονομία. Ανέφερε χαρακτηριστικά τον ναυτιλιακό τομέα, όπου η μετάβαση στο «πράσινο πλοίο» βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, απαιτώντας ένα πλαίσιο αξιολόγησης τεχνολογικών επενδύσεων που συνδυάζει τραπεζική τεχνογνωσία και εξειδίκευση από μηχανικούς.

Παρουσιάζοντας τον Εθνικό Σχεδιασμό για την Ενέργεια και το Κλίμα, τόνισε ότι οι απαιτούμενες πράσινες επενδύσεις έως το 2030 αγγίζουν τα 100 δισ. ευρώ, ποσό που υπερβαίνει τις δυνατότητες του τραπεζικού συστήματος, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη για ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ τόσο εντός του ιδιωτικού τομέα όσο και του ιδιωτικού με το δημόσιο. Η Alpha Bank υποστηρίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλη την αλυσίδα αξίας, χρηματοδοτώντας επιχειρήσεις και προμηθευτές. Ωστόσο, η έλλειψη ώριμων οργανισμών και η πολυπλοκότητα του αδειοδοτικού πλαισίου δημιουργούν εμπόδια. Παρά τις δυσκολίες, οι αρχές ESG αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη, με τον κίνδυνο να εντοπίζεται κυρίως στην αδράνεια, καθώς η μη ανάληψη δράσης έχει εκτιμηθεί ότι οδηγεί σε ανυπολόγιστα κόστη.

Την συζήτηση άνοιξε η κα. Λούκα Κατσέλη, όπου στάθηκε στις προκλήσεις και ευκαιρίες του χρηματοπιστωτικού κλάδου υιοθέτησης των άρχων ESG. Εστίασε στην εξέλιξη των αρχών ESG από το 1980 μέχρι σήμερα και τόνισε τη σημασία τους για τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Η κα. Κατσέλη ανέδειξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο των τραπεζών και των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων στην προώθηση επενδύσεων με θετικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, ενώ σημείωσε την αυξανόμενη σημασία της συμμόρφωσης με τις κανονιστικές απαιτήσεις της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η Οδηγία CSRD. Έκανε αναφορά στην αγορά πράσινων ομολόγων και κοινωνικών δανείων, τα οποία ξεπερνούν πλέον τα τρισεκατομμύρια δολάρια σε παγκόσμια κλίμακα.

Παρουσίασε τα αποτελέσματα των climate stress tests της ΕΚΤ, τα οποία κατέδειξαν την ανάγκη για επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, και επεσήμανε την καθοριστική συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης και του blockchain στη διαφάνεια και τη διαχείριση ESG δεδομένων. Τέλος, υπογράμμισε τις ευκαιρίες για προσέλκυση επενδύσεων και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των επιχειρήσεων, ενώ αναφέρθηκε στους κινδύνους, όπως το greenwashing και το αυξημένο κόστος συμμόρφωσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Το πάνελ έληξε με βιντεοσκοπημένη συμμέτοχη της κα. Φοίβη Κουντούρη, όπου ανέδειξε τον ρόλο που διαδραματίζουν η επιστημονική κοινότητα, οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη στην χρηματοδότηση και υλοποίησης της αειφορίας. 

Αρχικά τόνισε την ανάγκη διάδρασης της ακαδημαϊκής και επιστημονικής κοινότητας με την ηγεσία, προς την διαμόρφωση καινοτόμων στρατηγικών για την βιώσιμη ανάπτυξη, εξηγώντας την σημασία της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Υπογράμμισε, πως οι αποφάσεις πρέπει να ακολουθούν κατευθυντήριες γραμμές, όπως την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους 17 στόχους του ΟΗΕ, οι οποίοι δεν αφορούν αποκλειστικά το περιβάλλον, αλλά επεκτείνονται σε τομείς οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας. 

Ως κεντρικό θέμα, ανέδειξε επιπλέον, την εξασφάλιση των, απαραίτητων για την πράσινη οικονομία, ανθρώπινων, χρηματοοικονομικών και φυσικών πόρων, δίνοντας έμφαση στην συστημική και επικαιροποιημένη αποτίμηση της αξίας των τελευταίων. Παρουσίασε, ακόμα την ανάγκη ενός σαφούς σχεδίου δράσης, όπου θα παρακολουθείται η πρόοδος κάθε χώρας αναφορικά με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.

Ειδικό βάρος δόθηκε επίσης στην αναγκαιότητα μετασχηματισμού των ESG συστημάτων σε ένα κοινό οριστικό πλαίσιο, στον μετασχηματισμό των εταιρικών σχεδίων δράσης των εταιρειών, αλλά και στην χρήση νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, για την βελτιστοποίηση της αξίας τους

Εν κατακλείδι, η κ. Κουντούρη επέστησε την προσοχή της στην ανάγκη για επανασχεδιασμό της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής, με δανειακούς όρους που θα επιτρέψουν στις αναπτυσσόμενες χώρες να επενδύσουν στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, διασφαλίζοντας γεωπολιτική και χρηματική σταθερότητα.