Σύνοψη της Training Day του 7ου Συνεδρίου Προσομοίωσης της ΕΚΤ
Η Training Day αποτελεί την πρώτη ημέρα του εκάστοτε Συνεδρίου Προσομοίωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για φοιτητές, όπου διακεκριμένοι εκπρόσωποι των θεσμών, των επιχειρήσεων και της ακαδημαϊκής κοινότητας μοιράζονται τις γνώσεις και εμπειρίες τους με τους συμμετέχοντες.
Η Training Day του 7ου Συνεδρίου Προσομοίωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για φοιτητές πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Μεγάρου Καρατζά της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος στις 15 Δεκεμβρίου του 2023 (οι υπόλοιπες ημέρες, 16-18 Δεκεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν στο Κτήριο Τροίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών). Οι εξεταζόμενος θεματικές του Συνεδρίου ήταν:
- Αλληλεπίδραση Νομισματικής και Δημοσιονομικής Πολιτικής.
- Πληθωρισμός: αιτίες και εργαλεία για την αντιμετώπισή του.
- Νομισματική πολιτική: Αντίδραση και αποτελεσματικότητα στις συνθήκες Perma-Crisis.
- Μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος και οι προκλήσεις του ESG.
- Προκλήσεις υιοθέτησης του Digital Euro.
Το 7ο Συνέδριο δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την πολύτιμη υποστήριξη των Τράπεζας της Ελλάδος, Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Alpha Bank, PWC Ελλάδας, Εθνικής Τράπεζας και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στον παρόν παρουσιάζονται οι θέσεις του συνόλου των ομιλητών στο πλαίσιο της Training Day. Στην φετινή διεξαγωγή μας τιμήσαν οι κ. Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Γκίκας Χαρδούβελης, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος & Ελληνική Ένωση Τραπεζών,η κα. Ιφιγένεια Σκοτίδα, Υποδιευθύντρια στη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος, ο κ. Gabriel Glöckler, Principal Adviser στη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ο κ. Χρήστος Γκόρτσος, Καθηγητής Δημοσίου Οικονομικού Δικαίου και Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) στο Δημόσιο Χρηματοπιστωτικό Δίκαιο (Financial Regulation) στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,ο κ. Αντώνης Μπαλλής, Επίκουρος Καθηγητής Χρηματοοικονομικής και Διευθυντής των προγραμμάτων MSc in Finance & MSc in FinTech στο Aston University, κ. Χρήστος Καλλανδράνης, Επίκουρο Καθηγητή Χρηματοδοτικής Επιχειρήσεων στο Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ο κ. Δημήτρης Αναστασίου, Επισκέπτης Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.,ο κ. Νίκος Μαγγίνας, Chief Economist, Επικεφαλής Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ,ο κ. Απόστολος Φιλιππόπουλος, Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών,η κα. Φοίβη Κουντούρη, Καθηγήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Πολυτεχνείο της Δανίας, Πρόεδρος του EAERE & SDSN Global Climate Hub & Συμπρόεδρος στο SDSN Europe, ο κ. Δημήτρης Καζάζογλου-Σκούρας, Group ESG Coordinator στην Alpha Services & Holdings S.A και η κα. Κιάρα Κόντη, Partner, Climate Change and Sustainability Services Leader – Central, Eastern and Southeastern Europe & Central Asia (CESA) στην ΕΥ Ελλάδος.
Εναρκτήριες Ομιλίες
Τους χαιρετισμούς έκλεισε ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος στάθηκε στο ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο του Συνεδρίου Προσομοίωσης της ΕΚΤ, ενώ εξέφρασε τις ελπίδες που εναποθέτει στην νέα γενιά για την διαφύλαξη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Μέλλοντος.
Στην συνέχεια, προέβει σε μια ανάλυση των θεματικών του συνεδρίου. Αρχικά, τόνισε την σημασία αλληλεξάρτησης της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά και την ανάγκη η τελευταία να χαράσσεται εντός πλαισίου δημοσιονομικής πειθαρχίας. Αναφορικά με τον πληθωρισμό, τόνισε ότι χρειάζεται να αναζητηθούν τα γενεσιουργά αίτιά του σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να μπορεί να ελεγχθεί καλύτερα και να περιοριστεί η μεταβλητότητά του.
Στην συνέχεια, εστίασε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παραδοσιακά οικονομικά μοντέλα από τις συνθήκες “perma crisis” και σημείωσε πως η διατήρηση του πληθωρισμού στο επιθυμητό επίπεδο αποτελεί μία καθημερινή και διεθνής άσκηση ισορροπίας.
Για την θεματική του ψηφιακού ευρώ, έκανε λόγο για την συμπληρωματική και παράλληλη λειτουργία του χωρίς την πλήρη αντικατάσταση των ήδη υπαρχόντων μεθόδων συναλλαγής. Ως απαραίτητη παρουσίασε την προσαρμογή των οικονομιών και την προετοιμασία του τεχνικού, πολιτικού και οικονομικού εδάφους, ώστε να επιτευχθεί η καινοτομία και η διαφύλαξη της ακεραιότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Ο κ. Χατζηδάκης έκλεισε με την διαπίστωση πως είναι φυσιολογικό να υπάρξουν διχογνωμίες ως προς όλες τις θεματικές και έκρινε πως «οι «αιρετικοί» είναι άλλωστε αυτοί που χτίζουν το μέλλον, το οποίο μπορεί πράγματι να βρίσκεται στα χέρια μας εφόσον διαθέτουμε γνώση, πάθος και αποφασιστικότητα».
Ο κ. Γκίκας Χαρδούβελης εκκίνησε τις ομιλίες της Training Day αναφερόμενος στην σημασία του μετασχηματισμού του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που ξεκίνησε πριν από λίγα χρόνια στην Ελλάδα από την Εθνική Τράπεζα, αλλά και στις προκλήσεις του, τις οποίες χρειάζεται να επεξεργαστούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Αναφορικά με το ψηφιακό ευρώ, ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι απασχολεί έναν ευρύ τομέα του οικονομικού γίγνεσθαι με προκλήσεις τόσο για την κυβέρνηση όσο και για τον ιδιωτικό τομέα. Συνεχίζοντας, επικεντρώθηκε στον τομέα της βιωσιμότητας, στο πλαίσιο του οποίου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να ενσωματώσουν τους δείκτες ESG στις πολιτικές τους και να επιδιώξουν ολοένα και περισσότερο την μείωση των εκπομπών άνθρακα, υποστηρίζοντας τις υγιείς επιχειρήσεις και τα κεφάλαια. Επιπλέον, ανέδειξε την επιτακτική ανάγκη διαφάνειας στην παροχή των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών τους.
Κάνοντας μία αναφορά στην σημερινή εποχή, ο κ. Χαρδούβελης επεσήμανε πως ήδη τον τελευταίο χρόνο παρατηρήθηκε μία αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας και μία στροφή των επενδυτών προς την Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να διαδραματίζουν πλέον ενεργό ρόλο, με το επενδυτικό ενδιαφέρον και τη ζήτηση για τις μετοχές τους να έχει επανέλθει. Κλείνοντας, o κ. Χαρδούβελης επεσήμανε ότι οι οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις θα επηρεάσουν την ζωή κάθε φοιτητή στο ακροατήριο ανεξάρτητα από το υπόβαθρό του και για αυτό «θα πρέπει να είμαστε όσο το δυνατόν πιο προετοιμασμένοι».
Keynote Speeches
Έπειτα πήρε το λόγο κ. Gabriel Glöckler, ο οποίος αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η αποτελεσματική επικοινωνία για τις Κεντρικές Τράπεζες. Πιο συγκεκριμένα, ο ίδιος ανέφερε πως η ξεκάθαρη και κατανοητή επικοινωνία είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του ευρύ κοινού προς τις Κεντρικές Τράπεζες. Ο κ. Glöckler τόνισε, πως αποτελέσματα ερευνών καταδεικνύουν, πως οι συμμετέχοντες στην οικονομία δεν γνωρίζουν τι ακριβώς κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Στη συνέχεια της ομιλίας του, ανέφερε πως η εμπιστοσύνη μεταξύ της ΕΚΤ και του κοινού χτίζεται μέσα στα χρόνια και απαιτεί αξιόπιστη και συνεχή επικοινωνία. Όσοι περισσότεροι γνωρίζουν τι κάνει η ΕΚΤ, τόσο θα αυξάνεται και η εμπιστοσύνη προς αυτή, γεγονός που συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΚΤ. Ακόμη, υπογράμμισε πως η ΕΚΤ έχει κάνει σημαντικά βήματα βελτίωσης στον τομέα επικοινωνίας, καθώς είναι περισσότερο διαφανής προς το κοινό αναφορικά με τις αποφάσεις και τις λειτουργίες της. Ωστόσο, ανέφερε πως οι Κεντρικές Τράπεζες χρειάζεται να δώσουν περαιτέρω έμφαση στην επικοινωνία τους με το ευρύ κοινό, χρησιμοποιώντας επιπρόσθετα κανάλια επικοινωνίας, τα οποία είναι πιο προσβάσιμα προς αυτό (π.χ μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τηλεόραση, ραδιόφωνο). Υπογράμμισε, μάλιστα, πως η ΕΚΤ χρειάζεται να παρακολουθεί την αποδοτικότητα της επικοινωνιακής της στρατηγικής και να κάνει προσαρμογές όπου είναι αναγκαίο. Κλείνοντας, ο κ. Glöckler κατέδειξε πως σε έναν κόσμο ο οποίος γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκος οι Κεντρικές Τράπεζες χρειάζεται να αποτελούν μια αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης και καθοδήγησης.
Η κα. Ιφιγένεια Σκοτίδα ξεκίνησε τις Keynote Ομιλίες, αναφερόμενη στις εξελίξεις του πληθωρισμού στη Ζώνη του Ευρώ, δίνοντας έμφαση στη σημαντική αύξηση των ρυθμών πληθωρισμού λόγω διάφορων παραγόντων, όπως οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, η αύξηση της ζήτησης λόγω της πανδημίας και οι γεωπολιτικές εξελίξεις. Η κα. Σκοτίδα περιέγραψε την αντίδραση του Ευρωσυστήματος για τη διαχείριση και τη σταθεροποίηση των τιμών, αναδεικνύοντας τη σταδιακή σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής μέσω μέτρων όπως η διακοπή των προγραμμάτων αγοράς περιουσιακών στοιχείων, η προσαρμογή των επιτοκίων και η εφαρμογή πολιτικών για την προστασία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Στη συνέχεια, παρουσίασε τις μελλοντικές εκτιμήσεις για την πορεία της νομισματικής πολιτικής, δίνοντας έμφαση στη σημασία μιας προσεκτικής, ευέλικτης και data-driven προσέγγισης και στη σαφή επικοινωνία για την καθοδήγηση των προσδοκιών της αγοράς, με κεντρικό στόχο την επίτευξη της σταθερότητας των τιμών. Κλείνοντας την ομιλία της, η κα. Σκοτίδα αναφέρθηκε στο περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού και στην αντίδραση του Ευρωσυστήματος, η οποία περιελάμβανε μια στρατηγική ισορροπία μεταξύ της αντιμετώπισης των πληθωριστικών πιέσεων και της αποφυγής μίας ενδεχόμενης ύφεσης.
Τις Keynote Ομιλίες ολοκλήρωσε με την εισήγηση του ο κ. Χρήστος Γκόρτσος, όπου προέβη σε μία επισκόπηση των θεματικών του 7ου Συνεδρίου Προσομοίωσης της ΕΚΤ.
Ξεκίνησε την ομιλία του τονίζοντας ότι, πλέον, η συζήτηση για το ψηφιακό ευρώ δεν γίνεται σε αφηρημένο επίπεδο, αλλά εντός ενός συγκεκριμένου νομικού πλαισίου, το οποίο έχει αρχίσει να προετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ειδικότερα, το ψηφιακό ευρώ θα εκδίδεται από την ΕΚΤ ή τις εθνικές κεντρικές τράπεζες, θα κυκλοφορεί παράλληλα με τα χαρτονομίσματα, θα είναι άμεσα διαθέσιμο σε όλους και θα υποχρεούνται να το αποδέχονται όλοι ως μέσο πληρωμών. Ωστόσο, αναγνώρισε πως η μετάβαση στο ψηφιακό ευρώ ελλοχεύει κινδύνους ως προς: α) την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, β) τη σταθερότητα των τιμών, γ) την νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και δ) την προστασία προσωπικών δεδομένων.
Ως προς την θεματική του ESG, ο κ. Γκόρτσος, ανέφερε ότι προκύπτουν πολλά νομικά θέματα από τη μη τήρηση των κανονισμών και ότι από το 2025 τα τραπεζικά ιδρύματα θα υποχρεούνται να διαθέτουν συστήματα διαχείρισης τέτοιων κινδύνων. Προχωρώντας στην σχέση μεταξύ Νομισματικής και Δημοσιονομικής Πολιτικής, επεσήμανε πως η ΕΚΤ μπορεί μέσα από την ρύθμιση των επιτοκίων να επηρεάζει την ζήτηση στην αγορά, όχι όμως και την προσφορά, ενώ τόνισε ότι πολύ συχνά η νομισματική πολιτική που ασκεί η ΕΚΤ συγκρούεται με την δημοσιονομική πολιτική που ακολουθούν οι εθνικές κυβερνήσεις στην Ευρωζώνη, γεγονός που εμποδίζει την εμφάνιση των επιθυμητών αποτελεσμάτων. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Γκόρτσος τόνισε ότι τα εργαλεία που διαθέτει η ΕΚΤ χρειάζεται να προσαρμοστούν και να αναθεωρηθούν προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η συνθήκη του “Perma-Crisis”.
Οι προκλήσεις υιοθέτησης του Digital Euro
Την συζήτηση του πρώτου πάνελ άνοιξε ο κ. Αντώνης Μπαλλής, ο οποίος αναφέρθηκε στις κατηγορίες του ψηφιακού χρήματος, δίνοντας έμφαση στα ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών και συγκεκριμένα στο ψηφιακό ευρώ. Αρχικά, το ψηφιακό ευρώ παρουσιάστηκε ως φυσικό επακόλουθο της τεχνολογίας του κλάδου του Fintech, ο οποίος τα τελευταία 15 χρόνια έχει εξελιχθεί αξιοσημείωτα. Σύμφωνα με τον κ. Μπαλλή, η δημιουργία του Bitcoin (του οποίου ο αρχικός στόχος να αντικαταστήσει τις υπάρχουσες μορφές χρήματος απέτυχε) πυροδότησε την ταχεία ανάπτυξη του κλάδου του Fintech με συνέπεια να μεταβληθούν οι συνθήκες των συστημάτων πληρωμών. Στη συνέχεια, ο κ. Μπαλλής ανέφερε πως ο ορισμός του ψηφιακού νομίσματος είναι ευρύς καθώς καλύπτει διαφορετικούς τύπους ψηφιακών νομισμάτων και παρουσίασε τις κύριες κατηγορίες των ψηφιακών νομισμάτων. Συγκεκριμένα, οι τρεις βασικές κατηγορίες ψηφιακών νομισμάτων είναι οι εξής: α) τα κρυπτονομίσματα (cryptocurrencies), β) τα εικονικά νομίσματα (virtual currencies) και γ) τα ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών (central bank digital currencies). Για το ψηφιακό ευρώ διευκρίνισε πως δεν μπορούμε ακόμα να το περιγράψουμε καθώς δεν έχει δημιουργηθεί και δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για το πως θα λειτουργεί. Τόνισε όμως, πως θα αποτελέσει ένα συμπληρωματικό μέσο των μετρητών (ή κάποιου άλλου συστήματος πληρωμών), χωρίς να τα αντικαταστήσει. Κλείνοντας την εισήγησή του, ανέδειξε την σημασία του ψηφιακού ευρώ στην ανεξαρτητοποίηση της Ευρωζώνης από τρίτα συστήματα πληρωμών.
Το πάνελ ολοκληρώθηκε με την τοποθέτηση του κ. Δημήτρη Αναστασίου, ο οποίος ανέδειξε τη σημασία του ψηφιακού ευρώ ως συμπληρωματικού μέσου συναλλαγών. Ο κ. Αναστασίου, ανέλυσε τον μηχανισμό του ανάποδου καταρράκτη (Reverse Waterfall) ο οποίος μπορεί να καταστήσει το ψηφιακό ευρώ ως ένα βολικό μέσο πληρωμών. Στην συνέχεια, αναφέρθηκε στην δέσμευση της ΕΚΤ για δυνατότητα χρήσης του ψηφιακού ευρώ χωρίς την ανάγκη σύνδεσης στο διαδίκτυο, προωθώντας με αυτό τον τρόπο τη χρηματοοικονομική συμπερίληψη. Ο κ. Αναστασίου τόνισε, επίσης, ότι η υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ θα συμβάλλει στην αύξηση της ταχύτητας διεκπεραίωσης των διατραπεζικών και διασυνοριακών συναλλαγών, διευκολύνοντας έτσι την διακίνηση κεφαλαίων. Προχωρώντας, αναφέρθηκε στους κινδύνους που φέρει η ανάπτυξη του ψηφιακού ευρώ, όπως η συμπίεση του περιθωρίου των επιτοκίων δανεισμού και καταθέσεων, οι πιθανοί κίνδυνοι κυβερνοασφάλειας και τα ενδεχομένως υψηλά κόστη που συνδέονται με την τεχνολογική εξέλιξη. Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Αναστασίου εστίασε στην ανάγκη δημιουργίας κατάλληλου νομικού πλαισίου για τον μετριασμό των αρνητικών και την ανάδειξη των θετικών αποτελεσμάτων που θα επιφέρει η υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ στον τραπεζικό κλάδο.
Οι ομιλίες του πάνελ συνεχίστηκαν με τον κ. Χρήστο Καλλανδράνη, ο οποίος στην εισήγησή του εστίασε στην αναπόφευκτη, όπως χαρακτήρισε, μετεξέλιξη του ευρώ και σε ψηφιακό νόμισμα, ως αποτέλεσμα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ο κ. Καλλανδράνης ανέδειξε το digital euro ως μία ευκαιρία για την ΕΚΤ, τις κεντρικές τράπεζες αλλά και για την οικονομία εν γένει, λόγω της προστιθέμενης αξίας των υπηρεσιών που αναμένεται να προσφέρονται γύρω από αυτό και της δημιουργίας ενός συστήματος πληρωμών που θα ανταγωνίζεται αυτά των τρίτων παρόχων εκτός της Ζώνης του Ευρώ. Εμβαθύνοντας, διευκρίνισε πως με την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ στην οικονομία η ΕΚΤ δεν θα αυξήσει τον ισολογισμό της, καθώς θα “αντικατασταθεί” ένα ποσό υπαρχόντων μονάδων χρήματος με ένα ισάξιο ποσό ψηφιακού ευρώ. Επιπροσθέτως, έθεσε ως σημείο κλειδί την ανάπτυξη του απαραίτητου νομοθετικού πλαισίου για την κυκλοφορία του ψηφιακού ευρώ, εστιάζοντας στην ανάγκη να λειτουργεί σε καθεστώς νόμιμου χρήματος, να εξασφαλίζει την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών και να συναλλάσσεται με μηδενικό κόστος. Κλείνοντας, ο κ. Καλλανδράνης τόνισε πως η μετεξέλιξη του νομίσματος είναι αναπόφευκτη και λογική λόγω της γενικότερης μετεξέλιξης της κοινωνίας και της οικονομίας μας.
Αλληλεπίδραση Νομισματικής και Δημοσιονομικής πολιτικής
Το πάνελ ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του κ. Απόστολου Φιλιππόπουλου, ο οποίος, ξεκίνησε την εισήγησή του με μία σύντομη παρουσίαση της οικονομικής πραγματικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), σημειώνοντας πως παρά τα φαινόμενα στασιμότητας που παρατηρήθηκαν το 2023 αναμένεται μια ήπια οικονομική ανάκαμψη, ειδικά για την Ελλάδα η οποία παρουσιάζει ισχυρό αναπτυξιακό momentum. Ανέφερε, επίσης, ότι η Δημοσιονομική Πολιτική στην ΕΕ αναμένεται να ακολουθήσει μία λιγότερο επεκτατική πορεία τα επόμενα χρόνια προκειμένου να περιοριστούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα, ενώ τόνισε ότι το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων αυξάνει το κόστος εξυπηρέτησης νέου χρέους που εκδίδεται. Στην συνέχεια, ο κ. Φιλιππόπουλος παρουσίασε τις προκλήσεις του Ευρωσυστήματος και την κριτική που έχει ασκηθεί στην ΕΚΤ αναφορικά με την Ποσοτική Χαλάρωση (QE) και ειδικά στα Προγράμματα Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων (APP), αξιολογώντας θετικά την πολιτική της ΕΚΤ και αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα άσκησης Νομισματικής Πολιτικής σε μία Νομισματική αλλά όχι Δημοσιονομική Ένωση. Ολοκλήρωσε την ομιλία του τονίζοντας πως το κλειδί για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων και των ασυμμετριών που υπάρχουν μεταξύ των κρατών της Ευρωζώνης είναι η ουσιαστική οικονομική ανάπτυξη και η συνεργατική λήψη αποφάσεων.
Το δεύτερο πάνελ της Training Day του 7ου Συνεδρίου Προσομοίωσης της ΕΚΤ ξεκίνησε με την εισήγηση του κ. Νίκου Μαγγίνα.
Ο κ. Μαγγίνας στην εισήγησή του ανέλυσε το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, σημειώνοντας ότι ο κόσμος εισέρχεται σε μια περίοδο αυξημένης αστάθειας, με μια σειρά κρίσεων να διαδέχονται η μία την άλλη. Συνεχίζοντας, υποστήριξε ότι ο αυξημένος ευρωπαϊκός πληθωρισμός οφείλεται κυρίως σε εξωγενείς παράγοντες, όπως η άνοδος των τιμών της ενέργειας και οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Σημείωσε, επίσης, ότι η ΕΚΤ σε μία προσπάθεια να καταπολεμήσει τις πληθωριστικές πιέσεις έχει αυξήσει τα επιτόκια σε ιστορικά υψηλό επίπεδο. Προχωρώντας ο κ. Μαγγίνας στράφηκε στην ελληνική οικονομία και συγκεκριμένα ανέφερε ότι η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει μια πρόκληση καθώς καλείται να ισορροπήσει την ανάγκη ελέγχου του πληθωρισμού με την ανάγκη μείωσης του βάρους του χρέους της. Κατέληξε αναφέροντας ότι ο πληθωρισμός είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψει στα επίπεδα που έφτασε τα δύο προηγούμενα χρόνια και ότι η πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι αυτή της διαχείρισης του χρέους της στο νέο περιβάλλον υψηλών επιτοκίων.
ESG Μετασχηματισμός του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος
Οι ομιλίες του πάνελ σχετικά με τον μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τις προκλήσεις του ESG, συνεχίστηκαν με τον κ. Δημήτρη Καζάζογλου-Σκούρα, ο οποίος τόνισε ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θέλουν και πρέπει να γίνουν πιο βιώσιμα προκειμένου να εξασφαλιστεί μακροπρόθεσμη κερδοφορία τους. Στη συνέχεια, ανέφερε ότι βασικός στόχος των τραπεζικών ιδρυμάτων είναι να διαχειρίζονται τον κλιματικό κίνδυνο των πελατών τους και να τους κατευθύνουν σε πιο βιώσιμες λύσεις παρέχοντας παράλληλα και τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία, διότι οι ίδιοι δεν γνωρίζουν πάντα τους κινδύνους ούτε έχουν τα απαραίτητα εφόδια για να τους αντιμετωπίσουν. Ο κ. Καζάζογλου τόνισε πως στο άμεσο μέλλον, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα παρέχουν χρηματοδότηση, κίνητρα και βασικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη βιώσιμων επενδύσεων, ενώ θα επιβάλλουν κυρώσεις σε πελάτες που δεν επενδύουν με γνώμονα την βιωσιμότητα, καθώς αυτοί αντιμετωπίζουν υψηλότερο ρίσκο. Επιπλέον, επεσήμανε ότι η εταιρική διακυβέρνηση (πυλώνας “G”) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για τη σωστή ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών και των κοινωνικών παραμέτρων. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Καζάζογλου ανέφερε πως οι στόχοι που έχουν τεθεί νομοθετικά για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής είναι δύσκολο να επιτευχθούν βάσει των προβλέψεων, όμως υποστήριξε ότι «όσο πιο φιλόδοξους στόχους θέτουμε, τόσο πιο κοντά φτάνουμε στην επίτευξή τους».
Το τρίτο και τελευταίο πάνελ όπου εστίασε στον ESG μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τις προκλήσεις του άρχισε με την κα. Φοίβη Κουντούρη, η οποία ξεκίνησε την ομιλία της τονίζοντας πως η ιδέα της βιωσιμότητας δεν είναι κάτι νέο. Ωστόσο, σημείωσε πως όλες οι νομοθετικές ρυθμίσεις και οι κανονισμοί, σχετικά με το ESG και τη βιωσιμότητα, άρχισαν να αναπτύσσονται από το 2015 και ύστερα. Την ίδια στιγμή, ανέφερε πως το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης είναι καλά ορισμένο, μέσα από τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης που έχουν σχηματιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη και συγκαταλέγονται στην Ατζέντα 2030. Συνεχίζοντας την ομιλίας της, επικεντρώθηκε στην Ευρώπη και αναφέρθηκε στο νομοθετικό πλαίσιο που συμβάλλει στην προώθηση του πράσινου μετασχηματισμού και της βιώσιμης ανάπτυξης γενικότερα, όπως ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, το EU Taxonomy και το Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Η κα. Κουντούρη επεσήμανε πως το μέλλον της Ευρώπης είναι ψηφιακό και πράσινο και πως οι κρίσεις που βιώνουμε είναι ανθρωπιστικές και περιβαλλοντικές. Τόνισε, επίσης, ότι το κλειδί για την επίτευξη του πράσινου μετασχηματισμού είναι η συλλογή των απαραίτητων δεδομένων, καθώς όπως επεσήμανε “αν δεν μπορούμε να το υπολογίσουμε, δεν θα μπορέσουμε να το ελέγξουμε”. Παρόλα αυτά, υπογράμμισε πως τα βιώσιμα μονοπάτια, δηλαδή το μείγμα των βέλτιστων πολιτικών και εργαλείων δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη επαρκώς. Αναφερόμενη στις επιχειρήσεις, σημείωσε πως ο πράσινος μετασχηματισμός θα πρέπει να πραγματοποιείται μέσα στα νομοθετικά πλαίσια, με γνώμονα πάντα την κερδοφορία.
Κλείνοντας την ομιλία της, η κα. Κουντούρη υπογράμμισε πως το 85% των επαγγελμάτων που θα υπάρχουν το 2030, δεν υπάρχουν σήμερα. Για την επιτυχή εφαρμογή της βιώσιμης ανάπτυξης χρειάζεται καινοτομία, ταχύτητα καθώς και συνεχής εκπαίδευση και ενίσχυση δεξιοτήτων.
Η Training Day ολοκληρώθηκε με την εισήγηση της κα. Κιάρα Κόντη, η οποία επεσήμανε ένα έλλειμμα στην κατανόηση της επίδρασης του ESG στα επιχειρηματικά μοντέλα, καθώς κάθε κλάδος επηρεάζεται με διαφορετικό τρόπο και έχει τα δικά του μοναδικά χαρακτηριστικά. Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για αλλαγή του τρόπου σκέψης στην αγορά, ώστε η κερδοφορία να εξετάζεται με πιο μακροπρόθεσμη προοπτική και να λαμβάνονται υπόψιν και μη-χρηματοοικονομικές πληροφορίες στην αξιολόγηση της πορείας των επιχειρήσεων.
Κατέστησε σαφές πως είναι σημαντική η κατανόηση της διάκρισης μεταξύ βιώσιμης ανάπτυξης και ESG, καθώς ακολουθούν διαφορετικές προσεγγίσεις. Παράλληλα, ανέφερε πως οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης έχουν τρία βασικά χαρακτηριστικά: α) είναι πολυδιάστατες, β) λειτουργούν συστημικά, δηλαδή η μία επηρεάζει την άλλη και γ) είναι δυναμικές, καθώς μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου. Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή της, η κα. Κόντη επέστησε την προσοχή στην ανάγκη σύνδεσης των πληροφοριών, των τεχνικών και των γνώσεων από διαφορετικά τμήματα, επιχειρήσεις και κλάδους προκειμένου να καταστεί εφικτή η αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που αναδύονται.
- Get Involved
- Συνέδριο Προσομοίωσης ΕΚΤ
